Informacje praktyczne
Muzeum Kultury Szlacheckiej w Kopytowej
38-459 Kopytowa 1
muzeum.kopytowa@gmail.com
+48 788 837 412
+48 888 959 661
www.kopytowamuseum.eu
Wskazówki dotyczące dojazdu
Z drogi krajowej nr 28 w Krośnie należy skręcić w ul. Zręcińską. W miejscowości Zręcin w lewo w ul. Żeglecką, dalej prosto do krzyżówki we wsi Kopytowa, gdzie należy skręcić w prawo w stronę miejscowości Podniebyle. Po przejechaniu 700 m obiekt znajduje się po lewej stronie. GPS 49°40’19.8″N 21°36’37.2″E
Dostępność obiektu
- Muzeum dostępne od 1 maja do 30 października.
- Wstęp na teren parku bezpłatny.
- Wstęp do muzeum płatny.
Godziny otwarcia
10.00–17.00
Piernikarnia otwierana jest za uprzednią rezerwacją dla grup liczących min. 5 osób.
Cena zwiedzania
- Bilet normalny – 9 zł
- Bilet ulgowy – 6 zł
- Warsztaty twórcze wyrobu piernika: 18 zł/osoba
Opis
Ogród w Kopytowej, pozostający przez całą drugą połowę XX wieku w zapomnieniu, wciąż oczekuje na odkrycie przez dendrologów i architektów krajobrazu. Podstawową kwestią jest odpowiedź na pytanie, czy w jego kompozycji odnajdą się jeszcze ślady dawnego ogrodu klasztornego cystersów.
Średniowieczną metrykę Kopytowej potwierdzają liczne wzmianki w dokumentach archiwalnych. Od końca XII w. należała do klasztoru cystersów w Koprzywnicy. W wieku XVI na terenie wsi istniały dwa folwarki – klasztorny i sołtysi. Po pierwszym rozbiorze Polski majątek klasztoru, który znalazł się poza administrowanym przez władze zaborcze obszarem, wcielono do austriackich dóbr kameralnych, a następnie wystawiono na licytację. W 1799 r. majątek kupił Mikołaj Kotarski herbu Pniejnia. Kopytowa pozostawała w rękach rodziny Kotarskich przez niemal całe kolejne stulecie. W pierwszej połowie XIX w. pochodzący z poprzedniego stulecia parterowy drewniany dwór na wysokiej kamiennej podmurówce rozbudowano, powiększając jego bryłę i zachowując kamienno-ceglane piwnice oraz ściany zrębu. Wnętrze tej skromnej siedziby otrzymało dwa trakty z pokojami w układzie amfiladowym. W elewacjach zachowano charakterystyczne dla wiejskich siedzib szlacheckich okresu klasycyzmu portyki kolumnowe. Na szczególną uwagę zasługuje wgłębny portyk w elewacji południowej, którego dalekim pierwowzorem był królewski pałac Na Wodzie w warszawskich Łazienkach. Wraz z przebudową dworu przekomponowano także dawne pocysterskie ogrody użytkowe. Ich miejsce zajął ogród krajobrazowy o funkcji rekreacyjno-reprezentacyjnej z wyraźnie zaznaczoną granicą obsadzoną drzewami i wnętrzem wypełnionym luźnymi skupiskami drzew i krzewów, pomiędzy którymi rozciągały się łąki kwietne. Przed elewacją frontową rozplanowano podjazd z dużym kolistym gazonem poprzedzony aleją dojazdową.
Po 1894 roku dwór kopytowski często przechodził z rąk do rąk, stając się przedmiotem transakcji handlowych. Ostatecznie, w roku 1918, odziedziczyła go Maria z Brzeskich zamężna za Franciszkiem Trznadlem. Maria Trznadlowa przeżyła w kopytowskim dworze dwie wojny światowe i okres represji stalinowskich. Jej majątek ziemski miał powierzchnię zaledwie 30 hektarów i nie objęła go ustawa o reformie rolnej. Po śmierci ostatniej dziedziczki w 1965 r. kolejni właściciele, poprzez niewłaściwy sposób użytkowania i brak dbałości, doprowadzili cały zespół dworsko-ogrodowy do znacznego wyniszczenia. W ogrodzie wycięto kilkaset wiekowych drzew, a w budynku dworu urządzono oborę i stajnię.
Zdewastowany zespół dworsko-ogrodowy w 1996 r. kupił miłośnik zabytków i kolekcjoner, który podjął trud rewitalizacji dworu i jego otoczenia. Po trwających ponad 10 lat pracach konserwatorskich i pielęgnacji zabytkowej zieleni, gromadzeniu wyposażenia, dziesiątków dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego urządzono w nim prywatne Muzeum Tradycji Szlacheckiej.
CIEKAWOSTKI
- Przez teren parku przepływa rzeczka z widoczną działalnością bobrów – żeremiami.
Odnalezione przez właściciela dworu plany katastralne z połowy XIX w. pozwoliły na realizację prac korygujących układ kompozycyjny parku, głównie w zakresie usuwania zakrzaczenia. Odzyskano dzięki temu czytelność kompozycji parkowej i wyeksponowano okazy starodrzewu. - Wnętrza domu szlacheckiego posiadają oryginalne drewniane stropy belkowe, parkiety taflowe oraz polskie meble dworskie typowe dla gustu sarmackiego. Meblom towarzyszą zabytkowe tkaniny, kobierce, broń, porcelana i obrazy. Tematyka przedstawień obrazowych opiera się o bohaterów historycznych: Tadeusza Kościuszkę, księcia Józefa Poniatowskiego czy Aleksandra Fredrę. Szczególną rolę pełnią licznie zgromadzone pamiątki patriotyczne z okresu powstań narodowych obejmujące biżuterię popowstaniową.
- W piwnicach XVII-wiecznego dworu należącego niegdyś do zakonu cystersów powstała interaktywna pracownia piernika – Piernikarnia Kopytowska. W pracowni uczestnicy mogą spróbować swoich sił w wyrobie i zdobieniu piernika.
Galeria zdjęć
Audiobooki