Informacje praktyczne
Zespół Dworsko-Parkowy w Stubnie
37-723 Stubno
j.wawro@stubno.pl
+48 507 189 521
www.stubno.pl
Wskazówki dotyczące dojazdu
Z Rzeszowa drogą krajową nr 94 do Radymna, potem ul. Budowlanych, następnie należy skręcić w lewo w ul. Sanową, dalej wzdłuż trasy do Stubna. GPS 49° 53′ 45.01″ N 22° 57′ 27.90″ E
Dostępność obiektu
Obiekt zamknięty dla turystów. Park dostępny dla zwiedzających – wstęp wolny
Cena zwiedzania
bezpłatnie
Opis
Ogród przy dworze stubieńskim jest wyrazem konserwatyzmu i pragmatyzmu polskiego ziemiaństwa. Mimo iż jego kompozycja powstała dopiero na przełomie XIX i XX w., nadano jej charakter romantycznego ogrodu krajobrazowego. Kwatery ogrodu użytkowego oddzielone szpalerami świerkowymi i zwartym nasadzeniem głogu zajęły powierzchnię większą od ogrodu rekreacyjnego.
Zespół dworsko-parkowy w Stubnie jest jedną z młodszych rezydencji na Podkarpaciu, mimo iż wieś ma bardzo starą metrykę. Pierwsza wzmianka archiwalna o Stubnie pochodzi z XIV wieku i wiąże się z nadaniem królewskim dla braci Symona i Layona. W ciągu kolejnych stuleci dobra wielokrotnie zmieniały właścicieli. W XIX byli nimi: rodzina Luegerów, Władysław Janicki i Anna Skrzyszowska. Na początku XX stulecia dobra należały do Franciszka Gizowskiego, a w okresie międzywojennym do Ludwika Myszkowskiego, prezesa oddziału lwowskiego Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego.
Dwór z towarzyszącą zabudową powstał prawdopodobnie pod koniec XIX wieku, niewykluczone, że na miejscu wcześniejszej zabudowy. Podczas I wojny światowej został zniszczony, a następnie odrestaurowany i zapewne przebudowany przez ostatniego właściciela. Parterowy, murowany budynek kryty wysokim dachem mansardowym z facjatami nawiązuje do XVIII-wiecznych wzorców siedzib ziemiańskich z okresu klasycyzmu stanisławowskiego. Ma rzut zbliżony do kwadratu, z szerokim portykiem czterokolumnowym w elewacji frontowej i dwoma ryzalitami w elewacji ogrodowej. Gładko tynkowane ściany zewnętrzne zwieńczone są szeroką opaską i profilowanym gzymsem. We wnętrzu dworu zachował się murowany kominek z dużym okapem. W okresie powojennym budynek dworu remontowany po pożarze w roku 1956 oraz w latach 70. XX wieku.
Ogrody dworskie położone są na nizinnym, płaskim tarasie Sanu. Rozplanowano je na przełomie XIX i XX wieku, zapewne wraz z budową zespołu dworskiego, który składał się z dwóch oficyn, rządówki oraz budynków folwarcznych. Układ przestrzenny założenia i kompozycji roślinnych nie uległ zbyt dużym zmianom od czasu pierwotnego rozplanowania. Ogrody składały się z części użytkowej – warzywników i sadów owocowych podzielonych na liczne regularne kwatery i otoczonych wokoło wysokimi szpalerami świerkowymi oraz zwartymi nasadzeniami głogu. Ogrody użytkowe zajmowały powierzchnię większą od ogrodu rekreacyjnego. Ten ostatni ma charakter angielskiego ogrodu krajobrazowego, z nieregularną siecią ścieżek i główną promenadą biegnącą wokół założenia. Przed elewacją frontową na podjeździe rozplanowano owalny gazon, do którego prowadzi wjazd od głównej bramy kutej z żelaza. Drzewostan składa się z gatunków krajowych: jesionów zwyczajnych formy jednolistnej, sosny limby, świerków kłujących oraz wysadzonych w okresie międzywojennym wielu roślin obcego pochodzenia. Należą do nich: miłorząb japoński, tulipanowiec amerykański, iglicznia trójcierniowa, platany klonolistne, orzechy czarne, kasztanowce czerwone, sosny czarne i buki czerwone. Największe skupiska drzew wysadzono wokół obrzeży ogrodu, pozostawiając w centrum łąki kwietne i otwarte osie widokowe.
